Foto sekadar hiasan

Satu gempa bumi bawah laut berskala 8.8 magnitud melanda perairan timur Rusia berhampiran semenanjung Kamchatka pada 30 Julai 2025, sekali gus mencetuskan amaran tsunami di beberapa negara sepanjang lingkaran api Pasifik. Walaupun Malaysia berada jauh dari pusat gempa, penduduk di sekitar kawasan pantai terutama di Sabah, Sarawak dan Semenanjung Malaysia yang menghadap Laut China Selatan diminta untuk lebih berhati-hati dan menjauhi pantai buat sementara waktu.

Kesan Gempa Besar di Rusia

Gempa yang berlaku pada kedalaman sederhana menyebabkan gegaran kuat dirasai di sekitar kawasan timur Rusia. Bandar Severo-Kurilsk di rantau Kuril menerima hentaman gelombang tsunami setinggi lebih empat meter. Beberapa kawasan dilanda banjir dan mengalami kerosakan kecil namun tiada laporan kematian setakat ini. Penduduk tempatan diarahkan untuk berpindah ke kawasan tinggi dan selamat.

Jepun Ambil Langkah Pantas

Jepun turut mengaktifkan sistem amaran awal tsunami dan memindahkan hampir 900,000 penduduk yang tinggal berhampiran pantai, termasuk di Hokkaido dan Iwate. Gelombang tsunami kecil setinggi kira-kira 40 sentimeter dicatatkan di beberapa kawasan pesisir Jepun. Siren amaran kedengaran di banyak kawasan pantai dan langkah pencegahan segera turut dilaksanakan di beberapa loji janakuasa nuklear.

Amaran Menyeluruh Sepanjang Lingkaran Pasifik

Beberapa negara Pasifik lain turut mengeluarkan amaran tsunami antaranya Amerika Syarikat, Mexico, Kanada, Taiwan, Filipina, Indonesia, dan New Zealand. Pusat Amaran Tsunami Pasifik memberi peringatan bahawa gelombang laut berbahaya boleh berlaku dalam tempoh beberapa jam selepas gempa, dengan arus laut luar biasa yang mampu merosakkan kapal dan kawasan pantai. Gelombang dianggarkan boleh mencecah antara satu hingga tiga meter di beberapa kawasan.

Malaysia Dilaporkan Selamat Tetapi Perlu Waspada

Malaysia dilaporkan tidak terkesan secara langsung kerana dilindungi oleh kedudukan geografi seperti negara Filipina dan Jepun yang menjadi penghadang utama kepada pergerakan gelombang tsunami dari Lautan Pasifik. Walau bagaimanapun, penduduk di negeri-negeri yang menghadap Laut China Selatan seperti Kelantan, Terengganu, Pahang, Johor serta Sabah dan Sarawak diminta agar tidak berada di kawasan pantai dalam tempoh 24 jam susulan kesan sampingan seperti arus kuat atau perubahan paras air laut yang mungkin berlaku.

Kekuatan Air Tsunami Tidak Boleh Dipandang Ringan

Sebagai perbandingan, kejadian tsunami besar di Aceh pada tahun 2004 turut membawa kesan sejauh Sri Lanka dan India. Ini menunjukkan bahawa air tsunami boleh menjalar ke kawasan jauh jika tidak dihalang oleh bentuk muka bumi. Oleh itu, langkah berhati-hati tetap perlu diambil walaupun Malaysia dianggap berada dalam zon yang agak selamat kali ini.

Peranan Sistem Amaran Awal Laut China Selatan

Malaysia bersama beberapa negara ASEAN kini disokong oleh sistem amaran awal tsunami serantau yang dikoordinasikan oleh Pertubuhan Pendidikan, Sains dan Kebudayaan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNESCO) melalui kerjasama Pusat Amaran Tsunami Laut China Selatan. Sistem ini berupaya memberikan maklumat dalam masa pantas sejurus selepas berlaku gegaran bawah laut. Pemantauan dilakukan secara berterusan oleh Jabatan Meteorologi Malaysia dan agensi berkaitan.

Saranan dan Tindakan Awam

Orang ramai dinasihatkan supaya terus mengikuti perkembangan terkini melalui saluran rasmi seperti media arus perdana, agensi bencana negara dan Jabatan Meteorologi. Orang ramai juga digesa agar tidak menyebarkan maklumat tidak sahih yang boleh menimbulkan panik. Antara langkah berjaga-jaga yang boleh diambil adalah menjauhi kawasan pantai, tidak melakukan aktiviti air di laut dan menunggu pengumuman rasmi sebelum kembali menjalani aktiviti seperti biasa.

Sumber: Al Jazeera, The Guardian, The Borneo Post, Associated Press (AP), IndiaTimes, HuffPost España, UNESCO